سر خوردگی مهره کمر (اسپوندیلولیستزیس spondylolisthesis) اتفاقی در مهره های ستون فقرات است که در آن یکی از مهره ها روی مهره زیرین سرمیخورد. این وضعیت درد دارد اما در بیشتر موارد درد آن قابل تحمل است. روشهای جراحی و درمانی برای اصلاح این مشکل وجود دارد. با ورزشهای اصلاحی سر خوردگی مهره کمر صحیح میتوانید از لغزش مهره کمر جلوگیری کنید.
علائم و نشانه های سرخوردگی مهره کمر
علائم سر خوردگی مهره کمر یا اسپوندیلولیستزیس در افراد مختلف متفاوت است. کسانی که درجات خفیف تر این وضعیت را تجربه میکنند ممکن است اصلا متوجه هیچ علامتی نشوند اما کسانی که دچار موارد شدید آن میشوند ممکن است از انجام کارهای روزمره ناتوان شوند. برخی از شایعترین علائم لغزش مهره های کمر عبارتند از:
- درد دائمی پایین کمر
- سفتی پشت و پاها
- حساسیت پایین کمر به لمس یا فشار
- درد ران
- انقباض عضلات باسن و زردپی پشت زانو
دلایل سر خوردگی مهره کمر
عامل آن بر اساس سن، وراثت و سبک زندگی فرق میکند. کودکان نیز ممکن است در صورت ضربه دیدن یا نقایص مادرزادی دچار این وضعیت شوند. اگر سابقه خانوادگی لغزش مهره کمر دارید در هر سنی ممکن است این وضعیت در خانواده دیده شود. رشد سریع در نوجوانی نیز میتواند در بروز سر خوردگی مهره کمر نقش داشته باشد.
کسانی که بازیهای ورزشی انجام میدهند ممکن است در اثر کشیدگی بیش از حد یا واردن آمدن فشار زیاد بر پایین کمر، دچار این مشکل شوند.
سر خوردگی مهره کمر در ورزشهای زیر بیشتر محتمل است:
- فوتبال
- ژیمناستیک
- وزنه برداری
- دو و میدانی
تشخیص سر خوردگی مهره کمری
اولین گام در تشخیص، معاینه است. اگر دچار این بیماری باشید ممکن است بلند کردن پا به صورت صاف برایتان سخت باشد.
عکس رادیولوژی (اشعه ایکس) از پایین ستون فقرات برای تعیین وضعیت مهره ها لازم است. جراح ستون فقرات به دنبال هر گونه شکستگی ستون فقرات در عکس میگردد.
ممکن است در صورت جا به جایی استخوانها و وارد آمدن فشار بر عصبها، سی تی اسکن از شما گرفته شود.
درمان سرخوردگی مهره
درمان این وضعیت بستگی به شدت درد و جا به جایی مهره دارد. درمانهای غیر جراحی برای آرام کردن درد و کمک به برگشتن استخوان به جای خود انجام میشوند. باید در طول دوره بهبودی از انجام بازی های ورزشی خودداری کنید.
درمانهای غیر جراحی برای سر خوردگی کمر
- پوشیدن کمربند طبی
- انجام ورزشهای اصلاحی و فیزیوتراپی
- مصرف مسکن و داروهای ضد التهاب
- تزریق اپیدورال
با این حال افراد بزرگسالی که دچار لغزش شدید مهره کمر شده اند ممکن است نیاز به جراحی ستون فقرات داشته باشند.
اصلاح جا به جایی مهره با عمل جراحی زمانی لازم است که استخوان به قدری لغزیده باشد که ستون فقرات به درمانهای غیر جراحی پاسخ ندهد. عمل جراحی در مواردی هم که استخوانهای ستون فقرات عصب را تحت فشار قرار میدهند ممکن است لازم باشد.
برای پایدار سازی ستون فقرات بهترین جراح مغز و اعصاب از یک میله فلزی و پیوند استخوانی استفاده میکند.پس از به هم وصل کردن مهره ها، چهار تا هشت ماه زمان لازم است تا استخوانها کامل به هم جوش بخورند. میزان موفقیت این عمل بسیار بالاست.
عدم درمان چه عوارضی ممکن است داشته باشد؟
مداخله پزشکی برای برطرف کردن علائم لغزش مهره کمر بسیار مهم است. این وضعیت میتواند درد مزمن و آسیبهای ماندگار (در صورت عدم درمان) به وجود بیاورد. در نهایت هم ممکن است ضعف و فلج پا به دلیل آسیب دیدگی عصبها اتفاق بیفتد. عفونت ستون فقرات نیز در موارد نادر، روی میدهد.
کیفوز یا قوز کمر یکی دیگر از عوارض احتمالی سرحوردگی مهره های کمر در بالای ستون فقرات است که باعث میشود زاویه ستون فقرات به جلو، افزایش یابد.