زمانی که صحبت از یک تصادف در جمعی مطرح می شود، سوالی که بسیاری میپرسند این خواهد بود: آیا به سرش هم ضربه مغزی وارد شده یا نه؟ شنیدن جواب مثبت در دل هر کس ایجاد نگرانی میکند.
در ایران آمار مرگ و میر ناشی از تصادفات همواره در حال رقابت با شمار ناشی از سرطانها و بیماریهای قلبی بوده و درصد عمده ای از آن به دلیل ضربات وارد شده به سر میباشد. و این جدا از مواردی است که به دنبال سقوط از ارتفاع و نزاع رخ میدهد.
اتفاقاتی که به دنبال ضربه به سر میتواند رخ دهد بسیار متعدد و متنوع است. ساده ترین حالت یعنی تنها پارگی پوست سر که معمولآ به دلیل خونرسانی زیاد این بافت با خونریزی زیادی همراه است و ایجاد وحشت میکند تنها با چند بخیه در مان میشود.در برخی ضربات به سر پس از بررسی های اولیه بیمار با ذکر علایم هشدار از بیمارستان مرخص میگردد، به این معنی که در صورتی که چنین علایمی دیده شد باید فرد سریعآ به مرکز درمانی بازگردانده شود؛ این علایم شامل سردرد شدید، استفراغ و کاهش سطح هوشیاری است و بروز این علایم میتواند هشداری باشد تا بیمار از نظر خونریزی های مغزی که گاهی ساعتها بعد از ضربه ایجاد میشوند مورد بررسی قرار گیرد.
در مواردی که ضربه شدیدتر باشد ممکن است جمجمه بشکند و یا حتی بدون شکستگی، در اطراف مغز یا داخل آن خونریزی اتفاق بیفتد، چنین بیماری لازم است در بیمارستان تحت نظر بوده و گاهی با صلاحدید پزشک، حجم خونریزی آنقدر زیاد است که چاره ای جز عمل جراحی و تخلیه آن نیست. در صورتی که خونریزی مغزی اتفاق افتاده باشد و بیمار دچار کاهش سطح هوشیاری گردد، دقایق هم برای وی طلایی خواهند بود و تخلیه سریع خون میتواند جان فرد را نجات دهد.
اما همیشه وجود خونریزی به معنی شدت آسیب مغزی نیست، گاهی بدون خونریزی بافت مغز آسیب بسیار بیشتری می بیند و سلولهای ظریف مغزی از دست میروند. در چنین مواردی معمولآ بیمار هوشیار نیست و یا در کما بوده و لازم است مدت طولانی در آی سی یو تحت درمان دارویی باشد تا به تدریج مغز آسیب دیده خود را بازسازی کند و فرد هوشیاری خود را بدست آورد.
در نهایت هر نوع آسیبی که به مغز وارد شده باشد، آنچه به بیمار بیشترین کمک میکند، صبر و همراهی نزدیکان وی است چراکه گاهی لازم است بیمار ماهها در منزل تحت مراقبت باشد تا به تدریج بتواند نیاز های اولیه خود را برآورده کند و فراموش نکنیم که در بسیاری موارد وقتی آسیبی جدی به مغز وارد میشود، مغز نمیتواند به طور کامل خود را بازسازی کند و درجاتی از اختلالات روانی، اختلال در حرکت اندامها، مشکل در تکلم و بلع باقی خواهد ماند و با پیشگیری از بروز ضربات مغزی میتوان از ایجاد آسیبهای برگشت ناپذیر به این عضو حساس جلوگیری کرد…