دلایل هیدروسفالی یا آب آوردن مغز چیست ؟

هیدروسفالی یا آب آوردن مغز در اثر عدم توازن بین میزان تولید مایع مغزی نخاعی و میزان جذب آن در جریان خون، ایجاد میشود.

مایع مغزی نخاعی چه کاری انجام میدهد؟

مایع مغزی نخاعی توسط بافتهای پوشاننده بطنهای مغزی، تولید میشوند. مایع مغزی نخاعی از طریق مجراهای ارتباطی، در بطنها جریان پیدا میکند. این مایع در نهایت به فضاهای پیرامون مغز و ستون نخاعی میرود. بیشتر آن توسط رگهای خونی موجود در بافتهای مجاور قاعده مغز جذب میشود. مایع مغزی نخاعی نقش مهمی در عملکرد مغزی ایفا میکنند. این نقش با عملکردهای زیر ایفا میشود:

• شناور نگه داشتن مغز و فراهم آوردن امکان شناور ماندن مغز در داخل جمجمه
• به عنوان ضربه گیر و جلوگیری از جراحت مغز
• حذف مواد زاید حاصل از متابولیسم مغز
• جلو و عقب رفتن بین حفره مغزی و ستون نخاعی جهت حفظ فشار ثابت در مغز و جبران تغییرات فشار خون در مغز

چه عواملی باعث هیدروسفالی میشوند؟

بالا رفتن حجم مایع مغزی نخاعی در بطن های مغزی به یکی از دلایل زیر رخ میدهد:

• انسداد: شایعترین مشکل در این موارد، انسداد بخشی از جریان مایع مغزی از یک بطن به بطن دیگر و یا از بطن ها به فضاهای دیگر مغز است.
• ضعیف بودن جذب: در موارد کمتر شایع، در مکانیسمهایی که رگهای خونی را قادر میسازد مایع مغزی نخاعی را جذب نماید مشکل پیش می آید. این اغلب به التهاب بافتهای مغزی در اثر بیماری یا جراحت، مربوط میشود.
• تولید بیش از حد مایع: در موارد نادر مایع مغزی نخاعی سریعتر از آنچه باید جذب شود، تولید میشود.

چه عواملی احتمال هیدروسفالی را بیشتر میکنند؟

در بسیاری از موارد این که دقیقا چه چیزی باعث هیدروسفالی شده است مشخص نمیشود. با این وجود شماری از مشکلات پزشکی و رشدی میتوانند در بروز این وضعیت نقش داشته باشند.

هیدروسفالی در نوزادان

هیدروسفالی اگر از بدو تولد وجود دارد یا اندکی پس از تولد ایجاد شده است، علت آن ممکن است یکی از موارد زیر باشد:

• غیر طبیعی بودن رشد دستگاه عصبی مرکزی که میتواند جریان مایع مغزی نخاعی را بند بیاورد.
• خونریزی در بطنها که میتواند یکی از عوارض تولد زودرس باشد.
• عفونت در رحم در دوران بارداری (مثلا سیفیلیس یا سرخجه) که باعث التهاب در مغز جنین میشود.

عوامل دیگر هیدروسفالی که در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد عبارتند از:

• وجود تومور مغزی یا ضایعه ای در مغز یا طناب نخاعی
• عفونت های دستگاه عصبی مرکزی مانند مننژیت یا اوریون
• خونریزی مغزی در اثر سکته مغزی یا جراحت سر
• جراحت های مغزی

دکتر علیرضا طبیب خوئی

– جراح مغز و اعصاب

– جراحی آندوسکوپی مغز و قاعده جمجمه
– جراحی تومورهای پیچیده مغزی
– جراحی های میکروسکوپی بیماریهای عروق مغز از جمله آنوریسمها و کلافه های شریانی وریدی برای درمان دائم و قطعی آنها
– جراحی باز و لیزری و درمان غیر جراحی دیسک و سایر بیماریهای ستون فقرات
– رتبه اول بورد تخصصی جراحی مغز و اعصاب کشور

هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران
تلفن جهت تعیین وقت

۸۸۴۸۶۸۸۷-۰۹۱۲۰۷۰۱۰۸۰