تومورها ممکن است در هر جایی از بدن رشد کنند و عملکردهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهند. تومور های طناب نخاعی که با عنوان تومور نخاعی نیز شناخته میشوند، یکی از انواع تومورها هستند که ممکن است در حالت تومور نخاعی خوشخیم یا بدخیم بروز پیدا کنند. در صورت بروز چنین مشکلاتی قدم اول مراجعه به پزشک جراح تومور نخاعی که یک جراح مغز و اعصاب است و شناخت دقیق نوع و محل تومور است. پزشک ممکن است بر حسب نیاز شما، روشهای درمانی مختلفی را پیشنهاد کند. جراحی تومور نخاعی یکی از روشهای درمان است که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت میکنیم.
تومور نخاعی چیست ؟
نخاع و بافتهای اطراف آن مکانهای نادری برای رشد تومورها هستند. با این حال در برخی موارد ممکن است تومور در این نواحی تشکیل شود. تومور نخاعی یک توده غیرطبیعی از بافت درون یا اطراف طناب نخاعی و یا ستون فقرات است. این تومورها در خود نخاع یا مجاور طناب نخاعی وجود دارند و میتوانند در نواحی گردن، قفسه سینه یا کمر ایجاد شوند. این سلولها بهطور غیرقابل کنترلی رشد و تکثیر میشوند که ظاهراً توسط مکانیسمهایی که رشد سلولهای طبیعی را کنترل میکنند، کنترل نشدهاند. جراحی تومور نخاعی یکی از روشهای درمان این بیماری است.
تومورهای نخاعی میتوانند خوشخیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. تومورهای اولیه از نخاع منشأ میگیرند و تومورهای متاستاتیک یا ثانویه ناشی از گسترش سرطان از محل دیگری به ستون فقرات هستند. تومورهای ستون فقرات گاهی اوقات ممکن است به سرعت تشخیص داده نشوند؛ زیرا شایع نیستند و علائم آنها شبیه علائم بیماریهای رایجتر است. به همین دلیل، بسیار مهم است که پزشک سابقه پزشکی کامل شما را بداند و معاینات فیزیکی و عصبی عمومی را انجام دهد.
درمان تومور نخاعی به چه روش هایی انجام میشود ؟
درمان تومورهای نخاعی ممکن است از طریق روشهای چندگانه انجام شود، که بسته به نوع، اندازه، محل و وضعیت عمومی بیمار تعیین میشود. روشهای درمانی شامل جراحی تومور نخاعی، پرتو درمانی، شیمی درمانی، و درمانهای متمم و تکمیلی مانند درمانهای هدفمند مولکولی و درمانهای تغذیهای میشود. جراحی برای حذف تومور و کاهش فشار بر روی نخاع و عصبها استفاده میشود. پرتو درمانی به منظور نابودی سلولهای تومور و کاهش اندازه آن، معمولاً پس از جراحی یا به عنوان یک روش درمانی مستقل استفاده میشود. شیمی درمانی نیز با استفاده از داروها به منظور کنترل رشد و گسترش تومور و کاهش علائم آن اعمال میشود. همچنین، درمانهای تکمیلی مانند درمانهای هدفمند مولکولی با استفاده از داروهایی که به طور خاص به سلولهای توموری هدفمنداً عمل میکنند، و درمانهای تغذیهای برای تقویت سیستم ایمنی و بهبودی عملکرد بدن نیز از روشهای مکمل درمانی تومورهای نخاعی هستند. هر روش درمانی باید با توجه به وضعیت بالینی و نیازهای خاص بیمار توسط تیم درمانی متخصص تعیین و تنظیم شود.
جراحی تومور نخاعی
جراحی تومور نخاعی به عنوان یکی از روشهای درمان و حذف تومور شناخته میشود که باید توسط جراح تومور نخاعی انجام شود. با این حال جراحی یک درمان متداول تومور ستون فقرات نیست و پزشکان اغلب ترجیح میدهند از سایر روشها برای مقابله با تومور استفاده کنند. تنها حدود 10 درصد از بیماران مبتلا به سرطان ستون فقرات تحت عمل جراحی قرار میگیرند.
اگر تیم درمانی شما روش جراحی را توصیه کند، جراح شما تا حد امکان تومور را از بین میبرد و در عین حال تمام اقدامات احتیاطی را برای محافظت از نخاع و سایر اعصاب اصلی شما انجام میدهد. تومورها به دلیل محل قرار گرفتنشان ممکن است به ستون فقرات فشار وارد کنند و مشکلات عصبی قابل توجهی ایجاد کنند؛ به همین علت در برخی مواقع جراحی زودهنگام میتواند از این آسیبها جلوگیری کند.
جراحی تومورهای نخاعی بسیار پیچیده است و نیازمند تخصص و تجربه جراحان متخصص است. قبل از جراحی، بررسیهای پیشجراحی دقیقی انجام میشود تا تیم جراحی بتواند بهترین روش برای حذف تومور را انتخاب کند و برای جلوگیری از عوارض جانبی احتمالی پیش بینی کند. به عنوان مثال، جراحی ممکن است شامل حذف کامل یا جزئی تومور، بافتهای مشابه غیر از تومور، یا تعدیل تومور برای کاهش فشار بر روی نخاع و عصبها باشد. بعد از جراحی، بیمار نیازمند مراقبتهای تخصصی و فیزیوتراپی است تا بهبودی عملکرد عضلانی و عصبی را تسریع کند و بهبودی را تسهیل کند.
مراحل جراحی تومور نخاعی
قبل از جراحی، بیمار به صورت کامل آماده شده و بررسیهای مختلفی از جمله آزمایشهای خون، تصویربرداری، و بررسیهای قلبی-عروقی انجام میشود. در مرحله بعد، جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و تیم جراحی به کمک تجهیزات و فناوریهای پیشرفته، مانند میکروسکوپ، اقدام به حذف تومور و حفظ بافتهای سالم میکنند.در حین جراحی ممکن است از مانیتورینگ عصبی جهت پایش عملکرد عصبی بیمار استفاده شود این دستگاه هرگونه آسیب احتمالی حین جراحی را به جراح هشدار میدهد. بعد از عمل، بیمار تحت نظر و مراقبتهای ویژه قرار میگیرد تا بهبودی عملکرد عضلانی و عصبی بهبود یابد و عوارض جانبی کمتر شود.
پس از بیهوشی جراح برشی روی پوست در ناحیه مورد نظر میدهند ایجاد میکنند و بافتهای نرم از جمله عضله را کنار میزند تا ستون فقرات نمایان شود. استخوانهای ستون فقرات (لامینه) برای دسترسی به کانال نخاعی برداشته میشوند ( لامینکتومی ). محفظه پوشیده از بافت که شامل طناب نخاعی و اعصابی است که توسط مایع نخاعی احاطه شدهاند، دورا نامیده میشود. جراح ناحیه دورا را باز میکند تا طناب نخاعی و اعصاب را در معرض دید قرار دهد و تومور را خارج کند؛ سپس ناحیه بخیه شده و بسته میشود. عمل جراحی تومور نخاعی عملی بسیار دقیق و سنگین است که باید توسط بهترین جراح تومور نخاعی انجام شود.
عوارض جراحی تومور نخاعی
عمل جراحی تومورهای نخاعی، همانند هر جراحی دیگری، ممکن است به عوارضی منجر شود که میتوانند برای بیمار مخاطرهآمیز باشند. برخی از عوارض ممکن عبارتند از عفونتها، خونریزی، ترومبوز عمیق و خطر ایجاد لخته خونی و آمبولی ، آسیب به ساختارهای نخاعی همچون عصبها و ریشههای عصبی، و همچنین مشکلاتی مانند مشکلات حسی و حرکتی ، ضعف عضلانی، و در موارد نادرتر، فلج. علاوه بر این، ممکن است جراحی بر روی تومورهای نخاعی در بعضی از موارد به دلیل محل و اندازه تومور، باعث تغییرات در وضعیت عملکردی بیمار شود. هر چند که بسیاری از این عوارض قابل مدیریت و درمان هستند، اما همچنین میتوانند به صورت موقت یا دائمی باقی بمانند و نیاز به مراقبت و پیگیریهای مداوم دارند. از این رو، قبل از تصمیم به جراحی، باید با دقت و با توجه به مزایا و معایب آن، با تیم پزشکی مشورت شود و تمامی جنبههای مربوط به عمل جراحی مورد بررسی قرار گیرد.
آیا تومور نخاعی بعد از جراحی میتواند عود کند؟
یکی از سوالاتی که همواره ذهن افراد را درگیر میکند این است که آیا تومورهای نخاعی میتوانند پس از جراحی دوباره تشکیل شوند؟ در پاسخ باید عنوان کنیم که تومورهای خوشخیم معمولاً بدون افزودن به نقایص عصبی بیماران به طور کامل حذف میشوند. با این حال تنها در 10.2 درصد موارد امکان عود وجود دارد، بنابراین نیاز به پیگیری طولانی مدت در مورد همه افراد پس از جراحی تومور نخاعی وجود دارد. انجام ام آر آی به عنوان یک روش تشخیصی تا پنج سال بعد از عمل به صورت دوره ای پیشنهاد میشود.
مراقبت های بعد از جراحی تومور نخاعی
مراقبتهای بعد از جراحی تومور نخاعی اساسی برای بهبودی بیمار و پیشگیری از عوارض جانبی است. بیمار باید تحت نظر تیم پزشکی و پرستاری متخصص قرار بگیرد و در مرحلهای از بازیابی قرار بگیرد که نیازمند مراقبت و پشتیبانی خاص است. این مراقبتها شامل نظارت مداوم بر وضعیت عمومی بیمار، مراقبت از جای جراحی ، کنترل درد، و پیگیری فیزیوتراپی و تمرینات توانبخشی میشود. همچنین، بیمار باید به شیوههای مناسب برای جلوگیری از عفونتها و مشکلات دیگر، مانند تشنجها و خونریزیها، آگاه شود و دستورات پزشک را رعایت کند. از آنجایی که بازیابی برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد، باید برنامهریزی مراقبتها به طور دقیق و شخصیسازی شود تا بهبودی بیشتر و سریعتر بیمار تضمین شود.
هزینه جراحی تومور نخاعی
هزینه جراحی تومور نخاعی ممکن است بسیار متغیر باشد و به عوامل مختلفی اعمال شود. این عوامل شامل موارد زیر میشوند:
نوع جراحی: نوع جراحی (باز، بسته، لاپاروسکوپیک و غیره) بسته به نوع و اندازه تومور، محل قرار گیری و پیچیدگی آن متغیر است و تأثیر بسیاری بر هزینه دارد.
مکان: هزینه جراحی ممکن است بسته به محل و کشوری که جراحی انجام میشود، متغیر باشد. هزینهها در کشورهایی با زندگی و هزینههای عمومی بالاتر ممکن است بیشتر باشد.
بیمارستان و تجهیزات: انتخاب بیمارستان، اعمالات اضافی مورد نیاز (مانند تصویربرداری و آزمایشات) و استفاده از تجهیزات پزشکی پیشرفته نیز هزینه را تحت تأثیر قرار میدهد.
پزشک و تخصص: تجربه و تخصص پزشک متخصص نیز بر هزینه تأثیرگذار است.
بیمه: پوشش بیمه در بسیاری از موارد بخشی از هزینههای جراحی را پوشش میدهد، اما هزینههای خودپردازی و پوشش بیمه نیز بستگی به نوع بیمه و شرایط آن دارد.
بنابراین، به دلیل تنوع و متغیر بودن عوامل مختلف، دقیقاً تخمین زدن هزینه جراحی تومور نخاعی بدون داشتن اطلاعات کامل امکانپذیر نیست. بهترین راه برای اطلاع از هزینههای واقعی و مرتبط با موقعیت خود، مشاوره با پزشک یا مرکز پزشکی متخصص است.
نتیجه گیری و جمع بندی
در سالهای اخیر درمانهای بهتر و موثرتری برای درمان انواع سرطانها به وجود آمده است. در میان کسانی که از این روشهای درمانی سود بردهاند، افراد مبتلا به تومورهای سرطانی ستون فقرات و نخاع هستند. پیشرفتها در ایمونوتراپی، شیمیدرمانی، رادیوتراپی و جراحی باعث افزایش بقا شده و به دهها هزار بیمار کمک کرده تا با عملکرد بیشتر و درد کمتر زندگی کنند. جراحی تومور نخاعی یکی از روشهای درمان این بیماری است که اگر توسط متخصصین با تجربه انجام شود، میتوانید بسیار نتیجهبخش باشد.