دیسک کمر عارضهای است که بعضی از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه میشوند. اگر شما هم از این بیماری رنج میبرید، به احتمال زیاد با دردهای این بیماری آشنایی دارید. اما آیا میتوان درمانی را برای این مشکل متصور شد؟ خوشبختانه در حال حاضر پزشکان گزینههای متعددی را برای درمان این بیماری قبل از در نظر گرفتن جراحی دارند. با این وجود، در صورت نیاز به جراحی دیسک کمر لازم گزینههای درمانی کم تهاجمی زیادی برای درمان وجود دارند. ما در ادامه قصد داریم شما را با گزینههای مختلف درمان دیسک کمر آشنا کنیم تا با توجه به شدت آن، نسبت به انتخاب بهترین گزینه اقدام کنید.
درمانهای بدون جراحی دیسک کمر
روی هم رفته، تقریبا بین 70 تا 80 درصد افراد کمردرد را تجربه میکنند، اما بیشتر آنها به جراحی نیازی ندارند. این امر در مورد دیسک کمر نیز صادق است. عموما چند نوع روش بدون جراحی متداول برای درمان دیسک کمر وجود دارد که جراح مغز و اعصاب تهران قبل از در نظر گرفتن عمل جراحی انتخاب میکند.
فیزیوتراپی
در گذشته پزشکان به بیماران مبتلا به دیسک کمر توصیه میکردند که یک تا دو هفته در رختخواب استراحت کنند. با این وجود، پزشکان از آن زمان موضع خود را تغییر دادهاند و اعتقاد دارند که فعال ماندن برای بهبودی شما ضرورت بیشتری دارد؛ به عبارت دیگر، اگرچه کمی استراحت لازم و قابل قبول است، شما باید سعی کنید که تا حد امکان فعال باشید. از این لحاظ، دانستن میزان فعالیت کافی یا بیش از حد ممکن است گیج کننده باشد. از این رو، یک فیزیوتراپیست مقدار ورزش مورد نیاز را به شما بیان میکند؛ آنها موارد زیر را انجام میدهند:
- پیگیری سطوح فعالیت شما
- ارائه تمرینات تقویت عضلات
- افزایش انعطاف پذیری
- کمک به بهبودی بدون تشدید آسیب دیدگی
در حالت کلی فیزیوتراپی برای درمان دیسک کمر شامل تمرینات فعال و غیرفعال است. از این نظر، بعضی از تمرینات غیرفعال فیزیوتراپی برای دیسک کمر ماساژ بافتهای عمیق، کشش درمانی و تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست را شامل میشود. تمرینات فعال نیز تمرینات هوازی، تقویتی و کششی را شامل میشود.
درمان از طریق سرما و گرما
درمان از طریق سرما و گرمای متناوب، روی دیسک کمر اثر دو برابری دارد. به طوری که سرما درمانی التهاب را کاهش و درد را تسکین میدهد؛ در طرف مقابل، گرما درمانی گردش خون را افزایش و باعث بهبودی میشود. از آنجایی که سرما و گرما متضاد یکدیگر هستند، تأثیر هر روش بر درمان دیسک کمر نیز متضاد است. در این راستا، شما در ابتدا باید با سرما درمانی شروع کنید. سپس، بعد از تسکین درد توسط سرما درمانی، از مقدار کمیگرما برای افزایش جریان خون و تسریع بهبودی استفاده نمایید.
درمانهای جایگزین
درمانهای جایگزین مختلف میتوانند برای تسکین درد و بهبود این عارضه مفید باشند. از متداولترین این روشها برای درمان دیسک کمر میتوان به طب سوزنی و مراقبت کایروپراکتیک اشاره کرد؛ به طوری که اولی باعث تسکین درد و دومی کاهش فشار روی دیسک و اعصاب میشود.
داروها
این احتمال وجود دارد که جراح ستون فقرات شما برای درمان دیسک کمر، دارو تجویز کند. اگر درد شما شدید باشد، احتمالا از داروها به عنوان درمان مقدماتی استفاده میشود. با این حال، اگر درد خفیف یا قابل کنترل باشد، از داروها برای کمک به تسکین درد بعد از فیزیوتراپی یا سایر روشهای درمان دیسک کمر بهره میبرند. برخی از داروهای برای تسکین درد دیسک کمر استامینوفن، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، شل کنندههای عضلانی و همچنین استروئیدها را شامل میشوند.
بلوکهای انتخابی ریشه عصبی
به طور کلی بلوک انتخابی ریشه عصبی (SNRB) یک تزریق کم تهاجمی است که سیگنالهای درد بین اعصاب نخاعی و مغز را قطع میکند. از این لحاظ، تزریق بلوک ریشه عصبی حاوی یک بی حس کننده موضعی و گاهی اوقات کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب و تسکین درد است. اگرچه این بلوکها در درجه اول روشهای تشخیصی هستند، اما مزایای درمانی نیز دارند. بر این اساس، برای تسکین درد دیسک کمر نرخ موفقیت حدود 75 درصد را تا یک سال گزارش کردهاند؛ بنابراین، روش مناسبی برای درمان دیسک کمر محسوب میشود.
تزریق استروئید اپیدورال
تزریق استروئید اپیدورال بر خلاف بلوکهای ریشه عصبی معمولاً شامل بی حس کننده موضعی در فضای اپیدورال نیست. این تزریق همچنین میتواند برای مورد هدف قرار دادن ریشههای عصبی دردناک استفاده شود. توجه داشته باشید که این روش، کم تهاجمی است و میزان موفقیت آن در درمان دیسک کمر بین 76 تا 88 درصد است. از طرف دیگر، نتایج این تزریق میتواند باعث تسکین درد کوتاه مدت یا در برخی بیماران، طولانی مدت شود.
درمانهای جراحی دیسک کمر
همانطور که مشاهده کردید برای درمان دیسک کمر معمولاً پزشکان درمانهای غیر جراحی را به جراحی ترجیح میدهند. با این حال، در صورت نیاز به جراحی، پزشکان با توجه به شرایط شما کم تهاجمیترین گزینه را با بیشترین شانس موفقیت انتخاب میکنند. به طور کلی، در صورت داشتن علائم زیر ممکن است پزشک شما جراحی را توصیه کند:
- مشکل در ایستادن یا راه رفتن
- کاهش ناکافی درد و علائم تسکین ناشی از درمانهای غیر جراحی
- دردی که شش هفته یا بیشتر ادامه پیدا کند.
- علائمی که تأثیر منفی قابل ملاحظهای بر سلامت روان شما میگذارد
در ادامه با رایجترین گزینههای جراحی برای درمان دیسک کمر آشنا خواهید شد.
میکرودیسککتومی
میکرودیسککتومی یک جراحی کم تهاجمی ستون فقرات برای درمان دیسک کمر است که تقریباً 90 درصد جراحیهای دیسک کمر را شامل میشود. در حالت کلی، هدف از میکرودیسککتومیبرداشتن قسمت بیرون زده دیسک برای کاهش فشار روی اعصاب نخاعی است. با این وجود، اگرچه میکرودیسککتومی کم تهاجمی است، پزشکان به ندرت جراحی را در مراحل اولیه درمان به بیماران توصیه میکنند. از این لحاظ، در موارد زیر میکرودیسککتومی توصیه میشود:
- درد ادامهدار برای مدت شش هفته یا بیشتر
- کاهش عملکرد مثانه یا روده
- سیاتیک به عنوان یک علامت اولیه به جای درد کمر
- درد شدید، گزگز یا ضعف
لامینکتومی
لامینکتومی یک نوع عمل جراحی است که بخشی یا تمام تیغه یا لامینا را برمیدارد؛ یعنی استخوانهای مهرهای که دیوارههای کانال نخاعی شما را تشکیل میدهد. اساسا جراحان ستون فقرات عمل لامینکتومیبرای درمان دیسک کمر را جهت کاهش فشار روی نخاع یا ریشههای عصبی انجام میدهند. بنابراین، انجام این جراحی تنها برای دردهای شدید کمر و ساق و یا برداشتن بخشی از لامینا برای دسترسی به دیسک ضروری است. توجه داشته باشید که لاینکتومی سنتی زمان بهبودی طولانی مدتی دارد، به طوری که بعد از این نوع لامینکتومی بیماران به طور متوسط سه تا پنج روز را در بیمارستان میگذرانند.
علاوه بر این، بهبودی کامل استخوانهای ستون فقرات از سه ماه تا یک سال طول میکشد. در طرف مقابل، لامینکتومی میکروسکوپی کم تهاجمی است، زمان بهبودی کوتاهی دارد و کمترین آسیب را به ساختارهای ستون فقرات وارد میکند. بر این اساس، زمان بهبودی برای لامینکتومی میکروسکوپی حدود شش هفته است و بیماران میتوانند در همان روز عمل جراحی به خانه بازگردند.
فیوژن ستون فقرات
عموما فیوژن ستون فقرات یک عمل جراحی برای اتصال دو یا چند استخوان در ستون فقرات است. اگرچه این عمل در کاهش حرکت دردناک مشکلات دیسک موثر است، اما میتواند تحرک در ستون فقرات را محدود کند. بنابراین، پزشکان به ندرت فیوژن ستون فقرات را برای درمان دیسک کمر دنبال میکنند. با این حال، در صورتی که درد شدید باشد و جراحیهای کمتر تهاجمی باعث کاهش درد نشوند، ممکن است عمل فیوژن ستون فقرات توصیه شود. بر این اساس، بهبودی از طریق فیوژن ستون فقرات بسته به سن و وضعیت سلامت شما از شش هفته تا شش ماه طول میکشد.
تعویض دیسک مصنوعی
جراحی تعویض دیسک مصنوعی یک روش نسبتا جدید برای درمان دیسک کمر است و به نوعی جایگزین فیوژن ستون فقرات محسوب میشود. در حالی که فیوژن ستون فقرات تحرک را محدود میکند، هدف از تعویض دیسک مصنوعی، حفظ حرکت در ستون فقرات و ثابت نگه داشتن آن است. از این لحاظ، جراحان به کمک این روش، دیسک تحلیل رفته یا برآمده را با یک دیسک مصنوعی فلزی یا پلاستیکی تعویض میکنند. علاوه بر این، تعویض دیسک ممصنوعی تقریباً دو تا سه ساعت طول میکشد و بیشتر بیماران در عرض سه ماه بهبود مییابند.