جراحی ستون فقرات شامل درمان طیف وسیعی از بیماریهای ستون فقرات است که در روند درمانی آنها ممکن است نیاز به انجام جراحی باشد؛ شامل بیرون زدگی دیسک کمر ، آرتروز (ساییدگی مهره‌ها و تنگی کانال نخاعی)، سرخوردگی مهره، عفونتها و تومورها، انحرافها و شکستگی های ستون فقرات. البته این بدان معنی نیست که درمان تمام این بیماریها صرفا جراحی است؛ در واقع درمانهای غیر جراحی مثل داروها، بریس‌ها، درمانهای فیزیکی از جمله فیزیوتراپی و آب درمانی، طب سوزنی و انواع جراحی‌های کم تهاجمی مانند تزریق ها و بلوکهای عصبی، لیزر و جراحی‌های آندوسکوپی ستون فقرات هم در این حوزه قرار میگیرند.
درمان جراحی بیماریهای ستون فقرات چه زمانی باید انجام شود؟
بطور کلی میتوان گفت همواره باید تلاش برای درمان این بیماریها با روشهای غیرجراحی صورت گیرد و در صورت عدم پاسخ باید پله پله درمانها را به سمت جراحی‌های کم تهاجمی و درنهایت جراحی باز برد. اما از سوی دیگر یک قانون کلی وجود دارد که در مورد تمام این بیماریها صدق میکند و مربوط به نیاز به جراحی باز اورژانسی توسط جراح مغز و اعصاب در بیمارانی است که:
۱. دچار ضعف یا اختلال حرکتی در دست یا پا شده‌اند.
۲. اختلال در کنترل ادرار و مدفوع پیدا کرده‌اند.
۳. در معاینه متوجه علائمی از فشار شدید روی نخاع و ریشه‌های عصبی و آسیب آنها شویم.
پلاتین‌گذاری در ستون فقرات
در بسیاری از جراحی‌های ستون فقرات از پروتزهای فلزی برای ثابت کردن مهره‌ها استفاده میشود. هر جا ناپایداری وجود داشته باشد لازم است این پروتزها که اصطلاحا به آنها “پلاتین” گفته میشود بکار روند. افراط و تفریط در پلاتین گذاری قطعا مضر است. گرچه عدم استفاده از پلاتین در بیماری که ناپایداری مهره دارد سبب تداوم درد او و تشدید ناپایداری و در نهایت نیاز به جراحی پلاتین گذاری ستون فقرات در آینده خواهد شد و استفاده از پلاتین در بیماری که نیاز به آن نداشته سبب درد بیشتر بعد عمل و خطر آسیب مهره‌های مجاور محل جراحی میگردد، اما بسیاری از بیماران هستند که تصمیم گیری در مورد استفاده از این پروتزها در مورد آنان به این سادگی نیست و گاهی توافق قطعی بین جراحان مختلف وجود ندارد و هر دو تصمیم میتوانند درست باشند.
عوارض جراحی‌های ستون فقرات
هیچ عمل جراحی بدون خطر نبوده و عملهای جراحی ستون فقرات هم نه تنها ممکن است عارضه‌ای به همراه داشته باشند، بلکه از جمله عملهای جراحی گاهی پردردسر از این نظر به شمار میروند. بطور کلی باید گفت که عوارض جراحی ستون فقرات در بیماران مسن‌تر، عملهای سنگین‌تر و طولانی‌تر، استفاده از پلاتین، وجود سابقه دیابت و پوکی استخوان، سوءتغذیه و مصرف سیگار در بیمار، وجود بدخیمی، اضافه وزن و عدم توانایی حرکت در بیمار شایعتر رخ میدهد. غیر از عفونت و خونریزی محل عمل و عفونت و آمبولی ریوی که در بین تمام عملهای جراحی سنگین مشترک است، آسیب عصبی در جراحی ستون فقرات عارضه‌ای مهم و تاثیرگذار در نتیجه عمل به شمار میرود. گرچه امروزه با استفاده از مونیتورینگ عصبی حین عمل این خطر بسیار کاهش یافته ولی هرگز به صفر نرسیده است. خارج کردن دیسک از کنار ریشه عصبی، برداشت تومور از مجاورت یا داخل نخاع و قرار دادن پیچ و پلاتین داخل ستون فقراتی که عصبهای متعدد از آن عبور میکنند قطعا میتواند با خطر آسیب عصبی همراه باشد. تجربه و مهارت جراح، استفاده از ابزارها و تکنولوژی‌های امروزی از جمله مونیتورینگ عصبی و دقت و حوصله در زمان جراحی میتواند از بروز این عارضه جلوگیری نماید.
بهترین جراح ستون فقرات کیست؟
بهترین جراح ستون فقرات تهران یا ایران یا پروفسور جراح ستون فقرات در واقع کسی است که با معاینه و بررسی دقیق بیمار به تشخیص صحیحی از بیماری برسد، از درمانهای غیرجراحی بصورت بجا و به موقع استفاده کند، مزایا و مضرات استفاده از انواع پروتزها را بشناسد، تجربه کافی در انجام انواع جراحی‌های ستون فقرات را در کنار بهره‌گیری از تکنولوژی مدرن بکار گیرد و بتواند ارتباط مفید و موثری با بیمار خود برقرار نماید تا درد بیمار را درمان کند و نه ام آر آی.
برای جراحی ستون فقرات باید به جراح مغز و اعصاب مراجعه کرد یا ارتوپد؟
در واقع در هر دو دوره تخصصی، دستیاران با انواع بیماریها و جراحی آنها آشنا میشوند و امروزه هم جراح مغز و اعصاب و هم جراحان ارتوپد به خوبی میتوانند طیف وسیعی از بیماریهای ستون فقرات را درمان کنند اما به عنوان یک اصل قدیمی و کلی باید گفت که همکاران ارتوپد بیشتر در مورد انحرافهای ستون فقرات از جمله اسکولیوز و جراحان مغز و اعصاب بیشتر در حوزه آرتروز و بیرون زدگی دیسکها و سرخوردگی مهره و تومورها فعالیت میکنند.
دکتر علیرضا طبیب خوئی
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات
سلام
سلام. وقت بخیر. هزینه جراحی تنگی کانال نخاعی کمر چقدر هست؟