امروزه به دلیل زندگی صنعتی و عادتهای غلط در زندگی روزمره، دیسک گردن به یک مشکل رایج تبدیل شده است. البته معمولا بیماریهای گردن از یک اسپاسم ساده تا دیسک با درد همراه بوده و در بسیاری موارد علائمی شبیه به هم دارند، از این رو تنها پزشک جراح مغز و اعصاب تهران میتواند نوع مشکل را تشخیص دهد. در ادامه قصد داریم به معرفی علائم دیسک گردن بپردازیم. اگر شما نیز برخی از این علائم را دارید، حتما برای بررسی بیشتر به یک متخصص مراجعه نمایید.
بیماری دیسک گردن چیست؟
گردن از مهرههایی تشکیل شده که از جمجمه تا قسمت بالا تنه ادامه دارد. دیسک به ماده نرم و لاستیک مانندی گفته میشود که بین مهرههای گردن قرار گرفته اند. دیسک سبب تسهیل حرکت مهرههای گردن روی هم شده و همچنین وزن سر را بین مهرهها تقسیم میکند. در واقع دیسک نیز یک نوع مفصل است اما ساختاری متفاوت با دیگر مفصلهای بدن دارد. دیسک گردن یا فتق دیسک به معنی پاره شدن لایه خارجی دیسک و خروج مرکز ژلهای آن است؛ بیرون زدگی دیسک میتواند در سمت راست، دو طرف یا فقط در مرکز ایجاد شود.
شایعترین علائم دیسک گردن چیست؟
بسیاری از علائم دیسک گردن به دلیل فشار دیسک بیرون زده روی یکی از عصبهای گردن ایجاد میشود. این عصبها از ستون فقرات گردن خارج شده تا بازو، شانه و دستها ادامه مییابند. این علائم میتواند بسیار متفاوت باشد که در ادامه به برخی از مهمترین علائم این بیماری اشاره شده است.
- درد، یکی از رایجترین علائم دیسک گردن است. اصولا علامت اصلی بیرون زدگی دیسک گردن، درد منتشر شونده از گردن به یک یا هر دو دست است. گاهی اوقات، ممکن است این درد در بازوها و انگشتان نیز حس شود.
- اینکه درد در کدام یک از اعضای بدن احساس شود، به این بستگی دارد که کدام یک از دیسکها بیرون زده باشند. معمولا بیرون زدگی دیسکهای بالای گردن موجب ایجاد درد در کتف میشود و بیرون زدگی دیسکهای میانی و پایین گردن منجر به درد در بازو، ساعد و انگشتان میگردد.
- در مواردی که دیسک گردن در سمت راست دچار بیرون زدگی میشود، عصب سمت راست تحت فشار قرار میگیرد که موجب تیر کشیدن و درد دست راست میشود.
- بیماری دیسک گردن معمولا با مشکل حرکتی گردن نیز همراه است.
- دیسک گردن ممکن است باعث فشردگی عصب گردد که در این صورت فرد دچار علائمی چون گز گز یا سوزن سوزن شدن و حتی بی حسی در بازوها، دستها و انگشتان میشود.
- اسپاسم یا گرفتگی عضلات اطراف گردن و شانهها از دیگر علائم دیسک گردن است که سبب سفت و دردناک شدن آن ناحیه میشود.
- گاهی نیز دیسک گردن سبب ایجاد سرگیجه در فرد میشود. در مواردی هم درد حاصل از این بیماری به پشت سر منتقل شده و بیمار بیشتر از سر درد شکایت دارد تا درد گردن.
- یکی از علائمی که باید به آن توجه زیادی شود، ضعف در عضلات دست است که نشان دهنده فشار زیاد روی عصب دست است. این مشکل بسیار جدی است و به مرور زمان ممکن است حتی به کوچک شدن و تضعیف عضله منجر گردد. در این صورت حتی فرد توانایی انجام کارهای روزمره خود مانند نوشتن، لباس پوشیدن، جابجایی وسایل و غیره را نخواهد داشت. در صورتی که به موقع برای درمان اقدام نشود، ممکن است این ضعف و کوچکی عضله، دائمیشود.
- در مراحل پیشرفته و شدید بیماری، ممکن است بیرون رفتگی دیسک روی نخاع فشار بیاورد و بیمار دچار مشکلات جدیتری شود. در این شرایط فرد دچار اختلال تعادل شده و نمیتواند به خوبی راه برود؛ حتی ممکن است بیمار به بی اختیاری ادرار و یا مدفوع مبتلا شود.
- درد و سایر علائم دیسک گردن معمولا با استراحت دادن به گردن و بازوها و برخی از اقدامات درمانی دیگر کاهش مییابد. اما در برخی موارد و همچنین اگر در مراحل اولیه بیماری اقدامات درمانی لازم انجام نشود، شرایط بسیار وخیم میگردد که حتی ممکن است به درمان هم پاسخ ندهد.
دلایل ایجاد دیسک گردن چیست؟
- سن، مهمترین عامل ابتلا به دیسک گردن است. این بیماری معمولا از سنین ۳۵ تا ۶۰ شروع میشود؛ چرا که در سنین پایینتر هنوز حالت انعطاف پذیری دیسک از بین نرفته است. معمولا با افزایش سن، حجم دیسکها کاهش یافته و بخش زیادی از آب خود را از دست میدهند، به همین دلیل پس از 65 سالگی با توجه به محدودیت حرکات ستون فقرات، بیرون زدگی دیسک گردن هم کمتر رخ میدهد.
- علاوه بر سن، ژنتیک هم در ابتلا به این بیماری بسیار موثر است. همچنین، خانمها بیشتر از آقایان دچار دیسک گردن میشوند.
- دیسک گردن میتواند در اثر آسیب هم ایجاد شود. حرکت شدید و ناگهانی میتواند باعث بیرون زدگی دیسک گردن شود. به عنوان مثال برخی از تصادفات رانندگی فشار زیاد و ناگهانی به ناحیه گردن وارد میکنند. دیسک گردن ممکن است به علت بلند کردن اجسام سنگین نیز به وجود آید.
- عادتهای رفتاری نادرست در زندگی روزمره مانند خم شدن طولانی سر به سمت پایین برای کار با موبایل و لپ تاپ یا کتاب خواندن، پشت میز نشستنهای طولانی مدت، فرم اشتباه خوابیدن و مواردی شبیه به این که گردن در وضعیت نامناسبی قرار میگیرد، فشار زیادی به گردن وارد میکند و میتواند منجر به این بیماری شود.
- سیگار کشیدن و اضافه وزن هم میتواند در تسریع این بیماری موثر باشند.
- ورزشهای نامناسب و یا انجام تمرینات بدن سازی به صورت اشتباه نیز میتواند فشار زیادی به گردن وارد کند و منجر به بروز مشکل شود.
روشهای تشخیص دیسک گردن
برای تشخیص این مشکل، در ابتدا جراح ستون فقرات تعدادی سوال مانند موارد زیر از مراجعه کننده میپرسد تا علائم دیسک گردن را در وی بررسی نماید.
- چه علائمی دارید؟
- علائم از چه زمانی شروع شده است؟
- درد گردن شما چقدر شدید است؟
- چه چیزی موجب بهتر شدن درد گردن شما میشود؟
- چه چیزی باعث بدتر شدن درد گردن شما میشود؟
- و…
سپس ممکن است پزشک با انجام یک معاینه عصبی، میزان قدرت و وضعیت رفلکس را در ناحیه گردن، دست و بازو برسی کند. در نهایت، استفاده از روشهای تصویر برداری مانند ام آر آی ، اشعه ایکس و سی تی اسکن نیز کمک زیادی به علت و منشا درد گردن میکند.
روشهای درمان دیسک گردن
از روشهای درمانی مختلفی برای درمان این بیماری استفاده میشود که برخی از آنها تنها برای بهبود علائم دیسک گردن کاربرد دارند. در ادامه برخی از این روشهای درمانی به طور مختصر معرفی شده اند:
روشهای بدون جراحی
معمولا در ابتدا از روشهای درمانی غیر جراحی استفاده میکنند. با توجه به اینکه علائم دیسک گردن متنوع است، پزشکان از روشهای درمانی مختلفی بهره میگیرند که شامل موارد زیر است:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند آسپرین و ناپروکسین برای کاهش التهاب و درد ناشی از دیسک گردن به کار میروند.
- مسکنهایی مثل استامینوفن جهت کاهش درد تجویز میشوند.
- شل کنندههای مثل متاکاربامول میتوانند به رفع اسپاسم یا گرفتگی عضلانی کمک کنند.
- تزریق استروئید در محل بیرون زدگی دیسک ممکن است در موارد درد شدید تجویز شود.
- روشهای دیگر درمان دیسک گردن تحریک الکتریکی عصب، طب سوزنی و آب درمانی است.
ورزش و فیزیوتراپی
یکی از روشها برای درمان دیسک گردن، فیزیوتراپی، ماساژ و ورزش درمانی است. هدف از این روش، افزایش توانایی فرد برای انجام فعالیتهای روزانه، بهبود علائم دیسک گردن و جلوگیری از آسیب مجدد است. ورزش کردن باید بخشی از برنامه زندگی بیمار شده و به طور مرتب انجام شود.
جراحی دیسک گردن
علائم دیسک گردن در بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری، به کمک روشهای درمانی غیر درمانی بهبود مییابد و فرد میتواند به زندگی طبیعی خود باز گردد. اما اگر روشهای غیر جراحی تاثیر زیادی نداشته یا علائم بدتر شوند، همچنین زمانی که فشار بر روی نخاع زیاد شود، ممکن است پزشک جراحی دیسک گردن را پیشنهاد دهد.