شاید نام عارضه آنوریسم مغزی به گوشتان خورده باشد. در ابتدا باید گفت در تمام رگهای خونی احتمال وقوع آنوریسم وجود دارد اما اگر آنوریسم در مغز رخ دهد، میتواند برای بیمار یک تهدید بسیار جدی باشد؛ به گونهای که ترکیدن آن منجر به مرگ ناگهانی فرد خواهد شد. بسیاری از پزشکان جراح مغز و اعصاب آنوریسم مغزی را یک برآمدگی در یک رگ خونی در مغز تعریف میکنند. به طوری که این برآمدگی میتواند خونریزی مغزی، نشت و یا پارگی رگ خونی را برای بیمار به دنبال داشته باشد. از این رو توجه به علائم و تشخیص زود هنگام آن میتواند تا حد زیادی فرد را از بروز آسیبهای جدی در امان نگه دارد. البته ناگفته نماند نمیتوان از خطرناک بودن این عارضه چشم پوشی کرد. به همین دلیل بسیاری از متخصصان توصیه میکنند پس از تشخیص آنوریسم مغزی میبایست هر چه سریعتر نسبت به درمان آن اقدام نمود. ما در این مقاله قصد داریم با ارائه مطالبی در خصوص این عارضه به این سوال پاسخ دهیم که آیا آنوریسم مغزی باعث مرگ میشود؟ از این رو پیشنهاد میکنیم تا انتها همراه ما باشید.
آنوریسم مغزی چیست؟
زمانی که در بخشی از غشاء نازک دیواره یک رگ خونی، آنوریسم رخ میدهد همانند یک بالون در ابعاد کوچک که داخل آن از خون پر شده است در قسمت ضعیفتر دیواره بیرون میآید؛ در حالی که همچنان به دیواره رگ چسبیده است. این عارضه که به نام آنوریسم مغزی شناخته میشود یک بیماری بسیار جدی است که خونریزی مغزی ناشی از پارگی آن میتواند علائم و آسیبهای مغزی بسیاری را برای فرد به همراه داشته باشد.
علائم آنوریسم مغزی
در خصوص علائم آنوریسم باید گفت بسیاری از پزشکان و متخصصان در حوزه مغز و اعصاب معتقدند که به ندرت ممکن است این عارضه با علائم همراه باشد و تنها در صورتی علائم آن بروز میکند که آنوریسم پاره شود. این در حالی است که در برخی مواقع آنوریسمهای بزرگ پاره نشده به دلیل آن که به بافتها و یا اعصاب داخل مغز فشار وارد میکنند، علائمی را در بیمار به وجود میآورند. اما به طور کلی رشد این بیماری به گونهای است که تا پیش از پاره شدن، فرد متوجه هیچ علائمی نخواهد شد.
از علائم آنوریسم پاره نشده مغزی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سر درد
- ضعف و یا بی حسی در یک طرف صورت
- درد در بالا و یا اطراف چشم
- اختلالات بینایی
- عدم تعادل
- بروز مشکلاتی در حافظه کوتاه مدت و یا تمرکز
اما در مواردی که آنوریسم پاره شود فرد به صورت ناگهانی درگیر علائمی میشود که عبارتند از:
- سردرد دردناک به صورت ناگهانی(شروع علائم)
- تشنج
- از دست دادی هوشیاری
- درد یا سفتی گردن
- ضعف یک طرف بدن یا ضعف در هر اندام بدن
- حساسیت به نور
- تاری یا دوبینی
- سردرگمی به صورت ناگهانی
آنوریسم مغزی چگونه تشخیص داده میشود؟
برای پاسخ به این سوال باید بگوییم، این عارضه مغزی در بیشتر اوقات به صورت کاملا اتفاقی تشخیص داده میشود. این در حالی است که بیمار از اختلالات بینایی یا سردردهای پی درپی رنج میبرد. از این رو طبق نظر پزشک معالج، سی تی اسکن و یا ام آر آی برای بررسی علت بروز این علائم انجام میشود که به دنبال آن آنوریسم مغزی برای بیمار تشخیص داده میشود.
در حالت دیگر برای مشاهده و تجسم آنوریسم از آنژیوگرافی دیجیتال تفریق استفاده میشود که در این روش تصاویر اشعه ایکس با ماده حاجب و بدون آن از بیمار گرفته میشود و پس از محاسبه و بررسی تصاویر کامپیوتری، پزشک میتواند به خوبی وضعیت رگهای خونی را بررسی کند و در صورت مشاهده این بیماری مغزی، درمان را برای بیمار آغاز نماید. اما به طور کلی اگر فرد دچار سردردهای ناگهانی شده باشد از او آزمایشاتی همچون سی تی اسکن، آزمایش مایع مغزی نخاعی در صورت بروز خونریزی، ام آر آی و آنژیوگرافی مغزی در جهت تشخیص آنوریسم مغزی گرفته میشود.
آیا آنوریسم مغزی باعث مرگ میشود؟
عقیده بسیاری از بیمارانی که به این بیماری مغزی مبتلا هستند بر این است که آنوریسم مغزی منجر به مرگ آنها خواهد شد. اما آمارها نشان میدهد در صورت پارگی آنوریسم تقریبا 40 درصد از بیماران از دنیا میروند و بیش از نیمی از آنها زنده میمانند که احتمالا تا آخر عمر درگیر ناتوانیهایی خواهند بود.
باید خاطر نشان کرد زمانی که آنوریسم پاره میشود، خونریزی در اطراف مغز اتفاق میافتد که با توجه به میزان و توزیع خونریزی، فرد دچار سردردهای شدید و دردناک، حالت تهوع و استفراغ و خواب آلودگی میشود و هم چنین در برخی موارد ممکن است بیمار به کما رود. حدود 15 درصد از بیمارانی که این عارضه مغزی را تجربه میکنند، پیش از رسیدن به بیمارستان جان خود را به خاطر خونریزی شدید و سریع از دست میدهند.
در حالت کلی در صورت پارگی آنوریسم، بیمار میبایست هر چه سریعتر تحت درمانهای پزشکی قرار گیرد. اما تحقیقات نشان میدهد در بیشتر موارد آنوریسمهای مغزی پاره نمیشوند و فرد بدون علائم است که در این حالت بیمار در طول آزمایشاتی که برای مشکلات دیگری که با آن مواجه است انجام میدهد، متوجه این عارضه خواهد شد.
عوارض آنوریسم مغزی
در این بخش میخواهیم در خصوص عوارض ناشی از این بیماری مغزی برایتان صحبت کنیم. همانطور که گفته شد، خونریزی پس از پارگی آنوریسم مغزی تنها در عرض چند ثانیه در بدن اتفاق میافتد. این خونریزی میتواند عوارضی را برای مغز به همراه داشته باشد. به طوری که با شروع خونریزی، خون حاصل قادر است به سلولهای اطراف مغز آسیب برساند و یا حتی آنها را از بین ببرد. افزایش فشار داخل جمجمه از دیگر عوارض این عارضه به شمار میآید که این افزایش فشار میتواند باعث قطع خون و اکسیژن تغذیه کننده و مورد نیاز مغز شود. در این حالت است که بیمار تحت تاثیر این عوارض، بیهوش و حتی دچار مرگ خواهد شد. از دیگر عوارض آنوریسم مغزی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
وازوسپاسم
زمانی که آنوریسم در مغز پاره میشود احتمال باریک شدن رگهای خونی به صورت نامنظم در مغز وجود دارد که پزشکان به این وضعیت وازوسپاسم میگویند. گفتنی است وازوسپاسم میتواند شرایطی را که باعث حمله ایسکمیک گذرا و یا آسیب بیشتر به سلولهای اطراف میشود را فراهم کند.
خونریزی مجدد
بسیاری از متخصصان مغز و اعصاب بر این باورند که خطر خونریزی مجدد در حالت پارگی آنوریسم و یا نشت آن برای بیمار وجود دارد. از طرفی خونریزی مجدد، آسیبهای بیشتری را به سلولهای مغز وارد میکند.
هیدروسفالی
مسدود شدن مایع اطراف مغز و نخاع در اثر خونریزی ناشی از پارگی آنوریسم از دیگر عوارض این بیماری است. مسدود شدن مایع مغزی نخاعی موجب افزایش میزان این مایع میشود که افزایش فشار که هیدروسفالی نام دارد باعث آسیب به بافتها را برای فرد به دنبال خواهد داشت.
چه عواملی موجب آنوریسم مغزی میشود؟
پس از آن که عوارض آنوریسم مغزی را بررسی کردیم، قصد داریم عواملی که موجب این عارضه مغزی میشود را برایتان شرح دهیم. گفتنی است عوامل بسیاری را میتوان به عنوان عوامل خطر برای این بیماری معرفی نمود. برخی از این عوامل از بدو تولد همراه بیمار هستند و برخی دیگر به مرور زمان به وجود میآیند و گسترش پیدا میکنند. عواملی از جمله اختلالات ژنتیکی بافت همبند، بیماری کلیه پلی کیستیک، ناهنجاریهای شریانی وریدی و سابقه آنوریسم در افراد نزدیک خانواده، عواملی هستند که از ابتدای تولد وجود دارند و به طور کلی در دسته عوامل خطر ارثی قرار گرفته اند.
از طرف دیگر فشار خون بالای درمان نشده، سیگار کشیدن، مصرف مواد مخدر داخل وریدی به ویژه مصرف کوکائین، افزایش سن، مصرف الکل و… را میتوان به عنوان عوامل خطری که با گذشت زمان موجب این بیماری میشوند، معرفی نمود. این در حالی است که عوامل خطر دیگری وجود دارند که به نسبت سایر عوامل ذکر شده به ندرت اتفاق میافتد. آسیب به سر، تومور مغزی و بروز عفونت در دیواره شریان میتوانند باعث ایجاد برخی از انواع آنوریسم شوند.
جمع بندی و نتیجه گیری
به طور کلی آنوریسم مغزی جزء آن دسته از بیماریهایی است که پزشکان و متخصصان مغز و اعصاب آن را به عنوان تهدید جدی برای زندگی بیمار تلقی میکنند. در واقع زمانی میتوان گفت احتمال بروز این عارضه مغزی وجود دارد که دیواره رگهای خونی مغز نازک و بسیار ضعیف شده باشد. از این رو آنوریسمهایی در قالب یک بالون کوچک و چسبیده به دیواره رگ که حاوی خون است در نقاط ضعیف ایجاد میشوند. پارگی و نشتی این آنوریسمها در مغز میتواند منجر به مرگ بیمار شود. از این رو پس از تشخیص آن میبایست نسبت به درمان فوری اقدام نمود. اغلب افراد مبتلا به این بیماری بدون علائم هستند اما در صورت پارگی، فرد درگیر علائمی همچون سردردهای دردناک ناگهانی، اختلالات بینایی، عدم تعادل و غیره میشود. در انتها میتوان گفت این بیماری در صورت بحرانی شدن، در بیشتر موارد موجب مرگ بیماران میشود.